تقویت حاضرجوابی با سه راهکار عملی
تاحالا چند بار پیش آمده که در یک موقعیت حساس ذهن شما فلج شده و نتوانستید به طرف مقابل پاسخ کوبنده بدهید؟ بعد از این اتفاق ساعت‌ها خودخوری کردید و هزاران انگ به خودتان چسباندید. چرا این موضوع اتفاق میفتد و راهکار چیست؟ در این مقاله به آن پاسخ خواهم داد.
دقیقاً منظور ما از حاضرجوابی چیست؟
برخلاف‌هایی باورهایی که در جامعه رایج است، قرار نیست که شما از مهارت حاضرجوابی برای حمله و آسیب زدن به روح و روان انسان‌ها استفاده کنید. بلکه یک ابزار بسیار قدرتمند است که در شرایط حساس و بحرانی کمک می‌کند تا بتوانید از شخصیت و حقوق‌تان دفاع کنید.
حتماً شما بارها این مثل را شنیدید: نیش عقرب نه از ره کین است اقتضای طبیعتش این است! برخی افراد خواسته یا ناخواسته مسائلی را مطرح می‌کنند که اگر نتوانید در زمان مناسب پاسخ مناسب و شایسته بدهید، شدیداً به ضررتان تمام می‌شود و حتی ممکن است به جایگاه اجتماعی شما آسیب بزند، خصوصاً اگر این موضوع در جمع مطرح شود.
بنابراین حاضرجوابی صرفاً یک مسئله شخصی نیست که بخواهید برای یک نفر آشی بپزید که یک وجب روغن دارد، بلکه یک سپر اجتماعیست که از شخصیت، ارزش‌ها و منافع شما محافظت می‌کند.
بیایید یک واقعیت را بپذیریم، وقتی در مسیر رشد و پیشرفت قرار دارید، قطعاً انسان‌هایی به سمت شما سنگ پرتاب می‌کنند. بعضی مواقع می‌توان سکوت کرد، گذشت کرد، اما این روش همیشه کارساز نیست. خیلی وقت‌ها سکوت در برابر حرف ناحق و ظلم یک فرد به ضرر شما تمام خواهد شد. فکر می‌کنم با من هم عقیده باشید.
حتی اگر بخواهیم از جنبه روانی به موضوع نگاه بکنیم، نداشتن مهارت حاضرجوابی باعث می‌شود که هر روز ساعت‌ها در باتلاق نشخوار ذهنی فرو بروید و از برنامه‌هایتان عقب بیفتید. دوران مدرسه را به خاطر دارید؟ نوجوانی چطور؟ جوانی چطور؟ دانشگاه چطور؟ محل کار چطور؟ تا الان چند بار پیش آمده که به دلیل سکوت یا نداشتن پاسخ مناسب در مقابل یک فرد ساعت‌ها خودخوری کنید و به زمین و زمان لعن بفرستید؟ ما انسان هستیم و این مسائل را بارها تجربه می‌کنیم.
ما هیچ‌وقت لحظه‌هایی که یک فرد با زخم زبان خود دل ما را شکسته و سکوت کردیم را فراموش نمی‌کنیم! حتی اگر ۱۰ سال بگذرد. لطفاً دو دقیقه به این موضوع فکر کنید و خاطرات تلخ گذشته را به یاد آورید. ۵۰٪ از مسیر یادگیری شما به همین اقدام وابسته است.
افرادی که فاقد مهارت حاضرجوابی هستند:
❌ معمولاً حق‌و‌حقوقشان پایمال می‌شود
❌ در خلوت همیشه خودخوری می‌کنند
❌ در اجتماع جدی گرفته نمی‌شوند
❌ دیگران از حد و مرزهای آنها رد می‌شوند
❌ به عنوان یک فرد مقتدر و مستقل دیده نمی‌شوند
خوب فکر می‌کنم که به اندازه کافی در مورد این موضوع صحبت کردم. الان ذهن شما آماده است تا به یک تعریف جدید از حاضرجوابی برسیم: آن‌قدر فن بیان و هوش کلامی خود را قوی کنید تا بتوانید در زمان مناسب پاسخ مناسب بدهید. لطفاً زیر «زمان مناسب» را رنگ قرمز خط بکشید، چون به قول قدیمی‌ها رخت بعد از عید به درد گل منار می‌خورد!
در اینجا به چند سوال کلیدی پاسخ می‌دهم:
🟢 آیا می‌توان مهارت حاضرجوابی را بدست آورد؟ بله
🟢 آیا مهارت حاضرجوابی نیاز به آموزش دارد؟ بله
🟢 آیا نیاز به انجام تمرین روزانه دارد؟ بله
🟢 آیا کسب این مهارت زمان‌بر است؟ بستگی به میزان تلاش و تمرین شما دارد
این نکته را هم فراموش نکنید که حاضرجوابی دو بال دارد:
اعتمادبه‌نفس
هوش کلامی
چرا نمی‌توانید پاسخ سریع بدهید؟
بیشتر انسان‌ها وقتی با یک موقعیت دشوار و چالشی مواجه می‌شوند، دچار استرس و اضطراب شده و بدن به صورت خودکار در حالت ستیز یا گریز قرار می‌گیرد. در این شرایط مغز منابع کافی جهت تحلیل شرایط و پاسخ دادن در اختیار نخواهد داشت، دقیقاً همانند یک تلفن همراه که حافظه آن پر شده و برنامه‌ها را با تاخیر اجرا می‌کند!
دلیل دوم این است که ساختار مغز درونگراها و برون‌گراها با هم متفاوت است. اغلب درونگراها افراد حاضرجوابی نیستند و با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند. الان ممکن است بگویید که با نظر شما کاملاً مخالفم چون یک درونگراها هستم و حاضرجوابم! دوست عزیز اینجا در مورد چیزهایی که به ندرت اتفاق میفتد صحبت نمی‌کنیم.
مسیر تحلیل اطلاعات در مغز یک درون‌گرا شبیه رانندگی کردن در جاده چالوس است! داده‌ها باید از یک مسیر پر پیچ و خم و چندین ایست بازرسی مختلف عبور کند (منبع). می‌توان این‌طور گفت که سرعت حافظه و اندیشیدن درونگراها همانند افراد برون‌گرا نیست، چون باید فاکتورهای زیادی را در مغزشان تیک بزنند و این موضوع قطعاً این موضوع روی حاضرجواب بودن یک انسان تاثیر می‌گذارد.
آیا توضیحات فوق به این مفهوم است که یک درون‌گرا نمی‌تواند با آموزش و تمرین حاضرجواب شود؟ خوشبختانه پاسخ منفی است! شما با تمرین و ممارست می‌توانید تا حدی زیادی این مهارت را تقویت کنید، این موضوع را بر اساس سال‌ها تجربه به شما عزیزان می‌‌گویم. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که بر اساس یک پدیده شگفت انگیز در مغز انسان به نام نوروپلاستیسیتی می‌توانیم به فردی تبدیل شویم که همیشه آرزویش را داشتیم! (تبارک الله احسن الخالقين)
چگونه مهارت حاضرجوابی را بدست آوریم؟
✔️ نکته ۱: پاسخ‌ها را از قبل آماده کنید
قبل از صحبت‌ها و جلسات مهم در مورد هجمه‌ها و پاسخ‌های مناسب فکر کنید. این موضوع آمادگی ذهنی شما را جهت مقابله با شرایط چالشی افزایش می‌دهد.
✔️ نکته ۲: حاضرجوابی را روی کاغذ تمرین کنید
تصور کنید یک ماشین زمان دارید و می‌توانید به گذشته سفر کنید. یک موقعیت را که نتوانستید در آن لحظه حاضرجواب باشید به خاطر بیاورید و ۵ پاسخ مختلف بنویسید.
✔️ نکته ۳: تمرینات هوش کلامی را انجام دهید
این موضوع از مهم‌ترین اقداماتی‌ست که لازم است جهت تقویت هوش کلامی انجام شود.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.